Τα κονδυλώματα αποτελούν το συχνότερο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα και προσβάλλουν εξίσου και τα δύο φύλα. . Υπολογίζεται ότι το 50-70% των σεξουαλικά δραστήριων ανδρών και γυναικών θα εκτεθούν στον ιό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής τους ζωής. Σε κάθε σεξουαλική επαφή με μολυσμένο άτομο, χωρίς χρήση προφυλακτικού, υπάρχει 68% πιθανότητα μόλυνσης από τον ιό. Κονδυλώματα όμως θα εμφανίσει περίπου το 14% αυτών που θα μολυνθούν από τον ιό HPV διότι το ανοσοποιητικό σύστημα του πάσχοντος, καταστέλλει ικανοποιητικά τον ιό και τον διατηρεί σε λανθάνουσα κατάσταση.
Πρωτοεμφανίζονται ως μικρά βλατιδώδη επάρματα, με ομαλή ή κοκκιώδη επιφάνεια μαλακής συστάσεως. Πολλαπλασιαζόμενα συνενώνονται μεταξύ τους και παίρνουν τη μορφή “κουνουπιδιού”. Σε παραμελημένες περιπτώσεις, σχηματίζουν εκτεταμένες πλάκες που φτάνουν να φράξουν την ουρήθρα ή τον κόλπο καθιστώντας επώδυνη την ούρηση. Συνήθως, πρόκειται για τελείως ασυμπτωματικές βλάβες. Σπάνια, μπορεί να εμφανιστεί πόνος, αίσθημα κνησμού ή καύσος και αιμορραγία.
Στις γυναίκες, τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων μπορούν να βρεθούν στον τράχηλο της μήτρας, στον κόλπο, στον πρωκτό, στο αιδοίο ή έξω από τον πρωκτό στο δέρμα του περινέου. Στους άνδρες, τα κονδυλώματα μπορούν να βρεθούν στο πέος, στο όσχεο, στη βουβωνική χώρα, στους μηρούς, μέσα ή γύρω από τον πρωκτό. Τα κονδυλώματα μπορεί να εμφανιστούν επίσης στα χείλια, το στόμα, τη γλώσσα και το λαιμό.
Τα κονδυλώματα οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV. Ως τώρα έχουν ταυτοποιηθεί 190 τύποι του ιού των θηλωμάτων εκ των οποίων οι 120 προσβάλλουν τον άνθρωπο και οι 40 είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι. Όλοι οι τύποι του HPV μεταδίδονται μέσω δερματικής επαφής (τριβής) και επομένως δεν απαιτείται πλήρης σεξουαλική επαφή για τη μετάδοση των κονδυλωμάτων.
Οι γονότυποι 6 και 11 του HPV ευθύνονται για το 90% των κονδυλωμάτων.
Οι χαμηλού κινδύνου ιοί που προκαλούν κονδυλώματα είναι οι HPV6, HPV11, 42,43,44.
Οι υψηλού κινδύνου ιοί για δυσπλασίες, καρκίνο τραχήλου μήτρας και καρκίνο πρωκτού είναι οι HPV16, HPV18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 και 68.
Θεραπεία
Τα οξυτενή κονδυλώματα αντιμετωπίζονται με κρυοθεραπεία, διαθερμοπηξία , laser CO2 και σε ειδικές περιπτώσεις με χειρουργική αφαίρεση. Είναι βασικό να γίνεται έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση για τη μη εξάπλωση σε περισσότερα σημεία. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας και άγχους. Το νόσημα είναι πολύ συχνό και η σωστή αντιμετώπιση θα οδηγήσει στην απομάκρυνση των βλαβών.
Η πρόληψη είναι όμως η καλύτερη θεραπεία!
Στο εμπόριο κυκλοφορούν 2 εμβόλια για την αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων στις γυναίκες. Το Gardasil αποτελεσματικό για τον HPV6, 11, 16, 18, και το Cerravix έναντι του 16 και 18.
Τα παραπάνω εμβόλια δεν περιέχουν DNA από HPV αλλά είναι αποτελούνται από πρωτεϊνες που ομοιάζουν με την κάψα του ιού (Virus Like Particles-VLPS) και δίνουν ερέθισμα για την παραγωγή αντισωμάτων.
Εξασφαλίζουν 100% αποτελεσματικότητα σε όλες τις μελέτες που έγιναν σε κορίτσια και γυναίκες 9-26 ετών σχετικά με την προφύλαξη από τους συγκεκριμένους ιούς.
Τα εμβόλια χορηγούνται σε 3 δόσεις εντός 6μήνου. Η έναρξη του εμβολιασμού συνιστάται σε ηλικία των 12-14 ετών.